„O męskim pozowaniu na macho” – tekst w nowym numerze Pasażera

Łukasz Wójcicki

Ostatnio byłem na na dziewczęcym i kobiecym festiwalu hip-hopowym w Warszawie All Girls Rap Festival i co jakiś czas dało słyszeć się z tłumu męskie głosy w stylu „rapujące cipeczki” , „dawaj mała zrób mi dobrze”, „laleczki na scenie”, do tego seksualne gesty i niewybredne komentarze w jawny sposób upokarzające dziewczyny. W jednym przypadku, na moją reakcję, żeby nie używać seksistowskiego języka uwłaczającego nie tylko występującym na scenie artystkom, ale i kobietom w ogóle, usłyszałem: „spierdalaj cioto”. Łatwo sobie wyobrazić mój wewnętrzny opór w podobnych, kolejnych interwencjach.

 

Rzecz jednak dotyczy nie tylko kultury hiphopowej, ale również hard-corowo/punkowej (hc/punkowej), skażonej seksizmem. Jest to dla mnie o tyle druzgocące, że scena hc/punk odgrywa w moim życiu ważną rolę. Czuję się jej częścią, identyfikuję się z nią a jej emblematy wyznaczają mój styl. Dlatego, kiedy pojawiła się możliwość napisania tekstu o przemocy mężczyzn do hc/punkowego Pasażera, pomyślałem że to może być świetna okazja do podzielenia się tematem z innymi chłopakami i dziewczynami, którzy i które myślą podobnie a nie zawsze mają odwagę mówić o tym głośno. Niewygodne jest identyfikowanie uprzedzeń w swoim środowisku, ale potrzebne. Seksizm i dyskryminacja jest złem bez względu na kontekst i środowisko w jakich się objawia.

 

Dlaczego warto, aby chłopaki i faceci poparli akcję „Nazywam się Miliard – One Billion Rising Poland”

Dlaczego warto, aby chłopaki i faceci poparli akcję „Nazywam się Miliard – One Billion Rising Poland”
Tekst: Łukasz Wójcicki

Krótko. Akcję zapoczątkowała w 2011 roku autorka „Monologów waginy” Eve Ensler po fali gwałtów w USA w 2011 roku. Napisała wówczas mocny tekst, „Gwałt… Mam tego dość!”, w którym pojawił się zwiastun tytułowej akcji One Billion Rising.

W Polsce co roku oficjalne statystyki policyjne mówią o ok dwóch tysiącach* zgwałconych kobiet i jest to liczba równa ok. 180 drużyn piłkarskich. Wyobraźcie sobie raban, gdyby wyszło, że corocznie gwałconych jest dwa tysiące piłkarzy… Przykład może się wydać absurdalny, ale moim zdaniem dobrze obrazuje skalę dramatu i trafnie prognozuje reakcje. Przy czym warto pamiętać, że według badaczek i badaczy tematu, wykrywalność tego przestępstwa jest na poziomie zaledwie ośmiu procent. Co się dzieje z pozostałymi dziewięćdziesięcioma dwoma? To tak, jak by z całej swojej rocznej diety przyswajać jedynie ułamek witamin i minerałów, a reszta by nam gdzieś przepadała.

Profesor Beata Gruszczyńska w swoich badaniach z 2004 roku podaje, że przemocy fizycznej (w tym seksualnej) doświadcza w Polsce od siedmiuset tysięcy do miliona kobiet. To niemal tyle, ile wynosi ludności całego województwa opolskiego. W tym dwieście pięćdziesiąt tysięcy to gwałty, czyli łączna liczba mniejszości niemieckiej, białoruskiej, ukraińskiej i romskiej w Polsce razem wziętych!

Dlaczego stwierdzenie „mili faceci też gwałcą” nie pomaga w dyskusji nad problemem

Autorzy The Good Men Project być może chcieli w dobrej wierze umożliwić debatę, ale sam fakt, że zaciera ona granice gwałtu, po prostu tworzy gwałcicieli.

JILL FILIPOVIC

Tekst ukazał się na stronie
guardian.co.uk

Przedruk z Feminoteka.pl

Kiedy można przestać nazywać kogoś „dobrym mężczyzną” (albo też „dobrą kobietą”)? I jak położyć kres gwałtom?

To tylko dwa z pytań padających w gorącej internetowej dyskusji, która rozgorzała po tym, jak strona The Good Men Project zamieściła post pisarki Alyssy Royse pt. „Mili faceci też gwałcą”. W skrócie Royse pisze, że jeden z jej kolegów – miły facet, jak sama mówi – zgwałcił kobietę z kręgu ich znajomych. Mężczyzna przyznaje, że dokonał penetracji kobiety, gdy ta spała, ale utrzymuje, że zmyliły go „niejednoznaczne sygnały”, jakie kobieta mu wysyłała. Podobno „ostro” z nim flirtowała, dotykała jego włosów i mówiła o własnej seksualności, co pozwoliło mu myśleć, że ona chce uprawiać z nim seks.

Mężczyzna odczekał, aż kobieta zaśnie i nie będzie mogła wyrazić zgody, by on wsunął w nią penis. W swoim tekście Royse przyznała, że ów miły facet jest gwałcicielem, jednak przypadkowym, który po prostu zagubił się w sprzecznych poglądach społecznych na seks i seksualność.

Być „jak baba”! – tekst Łukasza Wójcickiego

Ile razy słyszałem, w różnych sytuacjach, żebym nie był „jak baba”. W różnych, czyli jak chce mi się płakać, jak nie mogę się zdecydować, jak nie potrafię wbić gwoździa czy gdy mam za miękkie serce. A ja beczę na filmach, miewam trudności w podejmowaniu męskich (sic!) decyzji, często ten cholerny gwóźdź wbije mi się krzywo i zazwyczaj nie mogę się powstrzymać, żeby dokarmić bezpańskiego pieska czy kupić bułkę bezdomnemu. Ale komu to wszystko się nie zdarza? Niech podniosą rękę ci faceci, którzy nigdy nie uronią łzy w kinie, zawsze wiedzą, która droga jest słuszna, każdy gwóźdź im wchodzi jak od linijki i nigdy nie ugną się przed gołąbkiem, żeby mu rzucić kawałeczek chlebka. No, mądrale? Ilu was jest? Nawet, jeśli któryś z was podniósł dumnie rękę to na pewno sam w to nie wierzy a łapę wyciągnął, żeby przypadkiem ktoś nie bąknął: nie bądź „jak baba”!

Zatem, co jest takiego strasznego w byciu „jak baba”, czego tak panicznie boją się faceci?

Zanim podejmę heroiczną próbę rozwikłania tej zagadki, opiszę jedną historię z mojego życiorysu. Pamiętam jak kiedyś, moja ówczesna partnerka, poprosiła mnie, żebym przykręcił regał na książki do ściany w jej mieszkaniu. Operacja wymagała wywiercenia otworu w ścianie i zainstalowanie w nim kołka ze śrubą odpowiedzialną za stabilne ustawienie regału. Nie zapomnę swojego panicznego strachu jaki mnie obleciał na myśl o wywierceniu dziur w ścianie! Przestraszyłem się, że nie podołam zadaniu jak należy i stracę w oczach dziewczyny, stracę na swojej męskości. W końcu powierzyła mi robotę na miarę męskiej dłoni. Zapewne bez wahania uznała, że jako mężczyzna, czyli istota, która w zasadzie rodzi się z wiertarką w dłoniach, bezbłędnie poradzę sobie z wywierceniem otworu w ścianie. Nie pamiętam, czy się udało czy nie, ale uświadomiłem sobie wtedy jak bardzo jestem uwikłany w swoją płeć. A w zasadzie w jej kulturowy konstrukt. W płciowe role, w które od zarania dziejów z sukcesem wtłacza nas obyczaj, szkoła, ulica, dom czy kościół.

Gwałt w oczach gwałcicieli: Anna Dryjańska

23-letnia studentka z Delhi miała być lekarką. Miała, bo dziś zmarła w wyniku ciężkich obrażeń jakich doznała dwa tygodnie temu. Kobieta została zgwałcona i skatowana w autobusie przez grupę mężczyzn. Los tej studentki to kolejny dowód na to, że w gwałcie nie chodzi tylko o popęd seksualny. Gdyby tak było, to mężczyźni nie użyliby jej ciała, lecz własnych rąk do zaspokojenia swoich potrzeb. W kulturze pielęgnującej tradycję kobiecej niższości i męskiej przemocy gwałt jest czynem, który przynosi sprawcy różnorodne korzyści.

Nie chodzi tu wyłącznie o Indie, bo przemoc (w tym seksualna) mężczyzn wobec kobiet to poważny problem bodaj wszystkich państw świata. Na początku lat 80-tych w więzieniu stanowym w Virginii, USA, przeprowadzono serię wywiadów* ze 114 mężczyznami skazanymi za gwałt. Na podstawie ich wypowiedzi badaczki i badacze wyróżnili sześć podstawowych motywacji mężczyzn, którzy zgwałcili kobiety. Podkreślano, że gwałciciele to w znaczącej większości poczytalni mężczyźni, którzy bardzo racjonalnie uzasadniali korzyści płynące z gwałtu:

1) dokonanie zemsty, wymierzenie kary

Mężczyzna nie mógł odzyskać pieniędzy od znajomego. Poszedł więc do jego domu, gdzie zastał jego żonę.

Chwyciłem ją i zacząłem ją okładać. Potem to zrobiłem. Wiedziałem, co robię. Byłem wściekły. Mogłem przestać, ale nie chciałem. Zrobiłem to, by wyrównać rachunki z nią i z jej mężem.

2) sytuacyjny bonus

Spokojnych Świąt – tu zgody nie zabraknie: Agnieszka Kozłowska-Rajewicz o podpisaniu Konwencji dotyczącej przemocy wobec kobiet

Agnieszka Kozłowska-Rajewicz: Pełnomocniczka Rządu ds. Równego Traktowania

Dlaczego Episkopat nie chce Konwencji dotyczącej przemocy wobec kobiet? Argumenty w jego stanowisku łatwo zbić, więc musi chodzić o coś innego. Być może sens tkwi w tym, co napisał na swoim blogu w naTemat prof. Tadeusz Bartoś w kontekście stanowiska Watykanu wobec tej Konwencji i niektórych innych aktów prawnych dotyczących praw człowieka: – Wyjaśnienia biskupów są ad hoc, kiepskie i niezrozumiałe, ponieważ najpierw jest polecenie, a później się szuka argumentacji.

Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej podpisana. Od czasu, kiedy w lutym br. roku zaczęliśmy o niej rozmawiać, wiele się zmieniło. Konwencja została gruntownie przeanalizowana i porównana z polskim prawem. Poprawiliśmy tłumaczenie tego dokumentu. Zamówiliśmy i omówiliśmy na konferencjach konsultacyjnych opinie prawne dotyczące najbardziej dyskutowanych aspektów konwencji: zgodności z Konstytucją RP, uprawnień grupy ekspertów monitorujących Konwencję, treści i sensu art. 12 o stereotypach oraz znaczenia pojęcia gender. Ekspertyzy jasno pokazały, że Konwencja jest zgodna z naszą Konstytucją, a komitet monitorujący GREVIO nie zagraża naszej suwerenności, jak twierdzili niektórzy. Wiemy też w jakim sensie używa się w Konwencji pojęć takich, jak stereotypy płciowe i gender.

Grzeczne dziewczynki będą bite przez całe życie.

Dzięki uprzejmości cudemodzyskanegokuzyna Gregolca weszłam w tymczasowe posiadanie Grzecznej duetu  Gro Dahle (tekst) i Sveina Nyhusa (ilustracje). Zgodnie z blurbem na stronie wydawnictwa Ene Due Rabe, książka opowiada o małej Lusi, która była miła, cicha, czyściutka i grzeczna. Kolejne strony, pisane genialnie prostym językiem, w nieco skandującym rytmie (upatruję tu dużej zasługi tłumaczki, Heleny Garczyńskiej), kontrapunktowane szalonymi, pięknymi ilustracjami ukazują jednak, co dzieje się z grzecznymi dziewczynkami.

Nie, Lusi nikt nie bije. Lusia po prostu – znika. Szczęśliwe zakończenie zawdzięczamy tylko temu, że bohaterka wpada w gniew.

Lektura obowiązkowa dla wszystkich dziewczynek w Polsce. Chłopcom też się przyda.

Naszym grzecznym dziewczynkom pomaga bardzo niewiele osób, a przez dlugie lata trenowane do grzeczności były tak, że i na wybuch gniewu  nie ma zbyt wielkiej nadziei. Przez dziewięć miesięcy tkwiły w ścianie jak Lusia, czekając, aż dorośli zauważą ich nieobecność.

Czytaj całość na http://szprotestuje.wordpress.com/

Tortury rozłożone w czasie. Jak to możliwe, że ofiary przemocy trwają przy swoich prześladowcach?

Żyjemy w przekonaniu, że problem tortur i zniewolenia psychicznego nie dotyczy naszej rzeczywistości. To się dzieje gdzieś daleko, w mniej lub bardziej egzotycznym kraju, rządzonym przez oszalałych fundamentalistów jakiegoś odległego naszej mentalności wyznania… Tymczasem w 15 proc. polskich rodzin regularnie dochodzi do przemocy fizycznej i psychicznej, a ofiara decyduje się milczeć lub nawet bronić swojego prześladowcę. Jak to możliwe? Jakie czynniki psychologiczne sprawiają, że krzywdzone osoby trwają przy swoim kacie?

Jestem mężatką od 15 lat. Niedługi czas po poznaniu męża zaszłam w ciążę. Nigdy nie miałam swoich pieniędzy, zawsze trzymał je mąż. Poszłam do pracy, kiedy mieliśmy już dwoje dzieci, a one kosztują. Na mojego męża nie miałam co liczyć. W pracy poznałam wspaniałych ludzi, odkryłam, że jestem lubiana i nawet sama zaczęłam siebie lubić. Od tego czasu zaczęło się prawdziwe piekło. Oskarżenia, że mam kochanka, wyrzucanie ubrań, niszczenie telefonów, podsłuchiwanie rozmów telefonicznych i nakłanianie do tego dzieci, rozgadywanie rodzinie oszczerstw na mój temat.

Ja cierpliwie wybaczałam, po jakimś czasie zaczęłam chorować na depresję. Mąż zabrał mi komputer, ponieważ, jak twierdził, koresponduję z kimś i zdradzam go. Internet był mi potrzebny do kontaktowania się z rodziną, do której sama nie mogę jechać, od tamtej pory nie mam z nimi kontaktu. Dla dobra dzieci mieszkam razem z mężem, jestem traktowana przez niego i jego rodzinę jak intruz, nikt oprócz dzieci ze mną nie rozmawia. Mąż ciągle mnie straszy, że nie dostanę na dzieci ani grosza, śmieje się, że i tak nie odejdę. Naprawdę tak się nie da żyć i zupełnie jestem skołowana. Maż uważa, że jestem wariatką, bo leczę się u psychiatry i nikt normalny by ze mną nie wytrzymał.
Beata, 38 lat.

Przykładna Ukrainka doświadcza przemocy

Według oficjalnych statystyk dwie trzecie Ukrainek doświadcza przemocy psychicznej lub fizycznej. Większość z nich nigdzie jej nie zgłasza. Powodem takiego stanu rzeczy nie jest jednak lęk czy wstyd, jak w przypadku typowych ofiar przemocy, powodem jest tu najczęściej przyzwyczajenie.

– Kobiety, ofiary przemocy domowej, nie zostawiają swojego męża-kata, ponieważ przywykły do takiej sytuacji. Nawet jeśli od niego odejdą, to i tak powielają ten sam schemat w swoim nowym związku – zapewnia przypadkowa lwowianka, przechadzająca się Prospektem Swobody.

Czy rzeczywiście taki schemat się powtarza i dlaczego kobietom tak często zarzuca się masochizm?

Czy kultura, w której żyjemy nie utwierdza kobiet w ich bezradności wobec przemocy? Odpowiedzi na te i inne, podobne pytania postanowiłam poszukać u kobiet, które zetknęły się z przemocą domową.

Apel RPD i ministra pracy o kontrolę dot. przemocy w rodzinie

Rzecznik praw dziecka oraz minister pracy i polityki społecznej apelują do wojewodów, by kontrolowali, czy podległe im samorządy wypełniają zadania wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ich zdaniem obowiązujące przepisy nie są właściwie stosowane. Rzecznik praw dziecka Marek Michalak oraz minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz wystosowali pisma do samorządowców z apelem o właściwe wykonywanie przepisów, które mają zapewnić bezpieczeństwo dzieciom oraz o nadzór nad odpowiedzialnymi za to służbami.

Michalak i Kosiniak-Kamysz zapowiadali te wystąpienia na wspólnej konferencji prasowej pod koniec września, na której omawiali wyniki kontroli przeprowadzonych po śmierci dzieci w rodzinie zastępczej w Pucku. Kontrole wykazały wiele nieprawidłowości w pracy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pucku, a także prokuratury, sądu oraz szkoły.

W piśmie do wojewodów RPD i minister napisali, że ostatnie przypadki krzywdzenia dzieci dają podstawę, by sądzić, że obowiązujące przepisy w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie nie są należycie stosowane, zarówno na szczeblu administracji rządowej, jak i samorządów lokalnych.